Wat is het verschil tussen Niet-effectief en Effectief lumen?
Misschien heb je je weleens afgevraagd waarom er twee verschillende lumenwaarden op de verpakking van je lamp staan. In deze blog staan we stil bij het verschil tussen niet-effectief lumen en effectief lumen. Wat is het verschil tussen deze twee waarden? Hoe weet ik of mijn lamp het licht optimaal verspreidt? Laten we dit mysterie van het licht eens ontrafelen.
Wat zijn Lumens?
Lumens zijn een maat voor de hoeveelheid zichtbaar licht die een lamp produceert. Met andere woorden, het geeft aan hoe helder een lamp is. Hoe hoger het aantal lumens, hoe helderder het licht.
Een lamp van 100 lumen geeft dus meer licht dan een lamp van 50 lumen. Meestal wordt één lumenwaarde vermeld, maar bij sommige lampen staan er twee waarden op de verpakking. Dit zien we bij zogenoemde DLS lampen.
Wat is een DLS lamp?
DLS staat voor Direct Light Source. Bij deze lampen gaat het meeste licht rechtstreeks van de bron naar het verlichte object. Voorbeelden van deze DLS lampen zijn breedstralers (floodlights), GU10 spots, High Bays & LED Panelen. Bij een DLS lichtbron bereikt minimaal 80% van het licht het verlichtte object.
Bij peertjes schijnt het licht ongehinderd alle kanten op, terwijl bij DLS-lampen het licht binnen een bepaalde stralingshoek blijft (zie plaatje hieronder).
Niet-effectief lumen: De Ruwe Kracht van Licht
Eén van de waarden die je vaak op de verpakking ziet, is het "niet-effectief lumen", vaak ook Raw Lumen genoemd. Dit verwijst naar de totale hoeveelheid licht die een lamp produceert, rechtstreeks uit de bron.
Stel je een breedstraler voor met verschillende LED-chips. Elk van deze chips produceert 100 lumen, en het totale aantal lumens wordt berekend door al deze individuele hoeveelheden bij elkaar op te tellen. Dus 24x100=2400 lumen van niet-effectief licht.
Dit is het ruwe potentieel van de lamp, de maximale lichtoutput die het kan leveren.
Effectief lumen: Het Licht dat Telt
Maar hier komt het interessante deel: het "effectieve lumen". Dit is het licht dat daadwerkelijk bruikbaar is, dat aankomt op de plek waar je het nodig hebt. Bijvoorbeeld, als je een breedstraler hebt die licht verspreidt over een breed gebied, wil je dat het grootste deel van dat licht daadwerkelijk dat gebied verlicht. Het effectieve lumen houdt rekening met factoren zoals de stralingshoek (beam angle), oftewel de hoek waaronder het licht wordt verspreid, en eventuele verliezen die optreden tijdens het verspreidingsproces. Het niet-effectieve lumen van een lamp kan lager zijn dan het effectieve lumen, afhankelijk van hoe efficiënt het licht wordt gebruikt.
Effectief lumen is het licht dat binnen de stralingshoek van een lamp valt en het beoogde oppervlak verlicht. Al het andere licht gaat verloren, bijvoorbeeld door het glas of de reflector bij breedstralers en high bays. Dit resulteert in het verlies van enkele lumen.
Stralingshoek: Hoe Licht Beweegt
De stralingshoek speelt een cruciale rol in het bepalen van het effectieve lumen. Hoe licht uit een lamp komt, wordt bepaald door de vorm en bouw ervan, ook wel bekend als de 'cone'. Dit bepaalt de hoek waarin het licht uitstraalt.
Een bredere stralingshoek zorgt ervoor dat het licht over een groter gebied wordt verspreid, maar dit kan leiden tot een lager effectief lumen omdat het licht meer wordt verspreid en minder geconcentreerd is.
Een stralingshoek van 120° verspreidt licht breder dan een hoek van 90°, waardoor een groter gebied wordt verlicht. Bij 120° wordt echter meer licht verspreid en gaat er dus meer verloren dan bij 90°.
Wanneer je een high bay-lamp hoog in een magazijn hangt, is het belangrijk dat genoeg licht de grond bereikt en verlicht. Hoe hoger hij hangt, hoe meer licht er verloren gaat. Je kunt dan beter voor een kleinere stralingshoek kiezen zodat het licht een minder groot oppervlak hoeft te verlichten. De high bay zal met hetzelfde aantal lumen een kleiner oppervlak kunnen verlichten dan als hij lager hangt.
Lumen op de verpakking
Als je op de verpakking van onze producten twee lumen waarden ziet staan, komt dit omdat je een DLS (directional source light) lamp in handen hebt. Je hebt bijvoorbeeld net je breedstraler van ons ontvangen.
De grootste afgedrukte lumen waarde met het symbool Φ is het effectieve lumen van jouw breedstraler. De andere, kleiner gedrukte lumen waarde onder met het symbool 360° is het Niet-effectieve lumen van jouw breedstraler.
De klein gedrukte lumen waarde (niet-effectieve lumen met symbool 360°) staat voor al het lumen licht dat de breedstraler in eerste instantie geeft. De groot gedrukte lumen waarde (effectieve lumen met symbool Φ) aangeeft hoeveel licht daadwerkelijk op de juiste plek aankomt, binnen de gewenste hoek.
De kracht van licht in twee waarden
Daarmee is het mysterie van de twee lumenwaarden op jouw verpakking opgelost! Niet-effectieve lumen vertegenwoordigt het ruwe potentieel van de lamp, terwijl effectief lumen aangeeft hoeveel van dat potentieel daadwerkelijk wordt benut, rekening houdend met factoren zoals de stralingshoek. Door deze twee waarden te begrijpen, kun je slimmer winkelen en ervoor zorgen dat je de juiste verlichting voor jouw behoeften kiest.